Kultuuragenda

Op Zondag 11 januari 2026 voert theatergroep Max Tak een bewerking van Shakespeare’s “The Winter Tale” uit in de Stadsschouwburg in Groningen.
“Wintersprookje” is een heerlijk frisse en brutale kindermusical vol energieke zwaardgevechten, achtervolgingen, wilde beren, jaloerse koningen, romantische liefdes en een koningin die veranderd in een standbeeld.
Door Fablab Groningen worden, in samenwerking met Max Tak, een aantal van maximaal 12 kinderen in de leeftijd van 8 tot 12 uitgenodigd een creatie te maken met onze moderne maaktechnieken aan de hand van een aantal thema’s uit de voorstelling, t.w.:

Familie,
Vriendschap,
Je eigen kracht vinden,
Jaloezie
Gevoelens.

De creaties worden tijdens de uitvoering in de Stadsschouwburg tentoongesteld aan het bezoekende publiek.

Het betreft een maaktraject van 8 weken (met uitsluiting van de herfstvakantie) om te leren hoe je met o.a. een 3D printer, foliesnijder, graveerapparatuur je creatie kunt realiseren.
Het idee is om aan de hand van de thema's een Talisman te maken. (of meerdere).

De schilderijen van Bonnie Severien verbeelden een nieuw paradijs waarin modernistische architectuur en overdadige natuur samensmelten. Strakke lijnen en organische vormen vloeien samen tot serene oases, los van tijd en menselijk ingrijpen.

Geïnspireerd door een jeugd in witte nieuwbouwwoningen -plekken waar de natuur nog moest ontstaan-ontstaan verstilde werelden waarin architectuur ruimte biedt aan groei, contemplatie en rust. De fysieke afwezigheid van mensen versterkt de mysterieuze, meditatieve sfeer van het werk.

Bonnie Severien studeerde af aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Ze werd vijfmaal genomineerd voor de Koninklijke Prijs voor Moderne Schilderkunst en exposeerde onder meer in het Koninklijk Paleis Amsterdam, het Kunstmuseum Den Haag en op internationale kunstbeurzen zoals Volta/Art Basel (CH) en AAF Hamburg (DE). Ze ontving een werkbeurs van het Mondriaan Fonds en haar werk is opgenomen in museale, particuliere en bedrijfscollecties wereldwijd.

In de context van FALL: FIVE FAILS – Nieuw werk naar Bas Jan Ader-
een samenwerking tussen Block C, Pictura, ARTisBOOK, Minerva Academie, SIGN.

SIGN presenteert: 
A CASE OF MAKE BELIEVE
19 september – 19 okctober 2025
Oded Rimon, Danai Belosinof, Adele Dipasquale, Sverre van der Velde
 Bernardo Zanotta

Officiële opening FALL: FIVE FAILS  vrijdag 19 september vanaf 15 uur in Minerva door Roos Gortzak (directeur Groninger Museum). Alle locaties zijn open vanaf 16.00 uur.
 Opening & toast in SIGN om 17.00 uur met een optreden van het Braghi koor op het kanaal ! 

De vijf kunstenaars in SIGN hebben, naar aanleiding van het laatste werk van Bas Jan Ader, de vraag gesteld hoe fictie een vorm van waarheid kan worden. 
Dit verbeelden zij in installaties, performances, video- en geluid opstellingen.  Ook zijn er lees- en schrijfsessies, een filmavond voor meer verdieping.  
Op vrijdag 26 september om 20:00 is er een filmprogramma bij SIGN, gecureerd door Sverre van der Velde.
Op zaterdag 4 en 11 oktober, van 10:00 tot 15:00, storytelling werkgroep “The Boy Who Fell Over Niagara Falls”, door Bernardo Zanotta*. 
Intensieve lees- en schrijfsessies en gesprekken over verhalen en de spanning tussen werkelijkheid en mythevorming. We bekijken hoe autofictie onze ervaring van de wereld kan verrijken, hoe verhalen vertellen het lot kan vormen of ongedaan maken, en hoe dit een rol kan spelen in iemands bezigheden. Tussen sessie 1 en sessie 2 wordt van de deelnemers verwacht dat ze een kort verhaal schrijven dat met de groep wordt gedeeld. 
Voertaal: Engels. Opgave: signnl@gmail.com 
https://sign2.nl/websign/workgroup-the-boy-who-fell-over-niagara-falls-reading-and-writing-sessions/

*’A Case Of Make Believe’ is gecureerd door Bernardo Zanotta (1996 in Porto Alegre, Brazil) beeldend kunstenaar, filmmaker. Zijn korte films zijn geworteld in de wisselwerking tussen het bekende en het fantastische.

Uitgebreid
A CASE OF MAKE BELIEVE
In 2025 herdenken we  de verdwijning van Bas Jan Ader vijftig jaar geleden. Zijn laatste project, “In Search of the Miraculous”, bracht hem ertoe om in een kleine boot de Atlantische Oceaan over te steken van de Verenigde Staten naar Europa; een reis die eindigde met zijn verdwijning. In het kader van deze herdenking organiseert de stad Groningen een reeks evenementen ter ere van Bas Jan Ader, waarbij zowel zijn historische werk als nieuwe artistieke producties worden gepresenteerd die aansluiten bij zijn terugkerende thema’s.

In SIGN heeft een groep kunstenaars nieuw werk ontwikkeld waarbij de grenzen tussen fictie en realiteit, evenals de documentatie en re-enactment ervan, als uitgangspunt dienen. A Case of Make Believe daagt het idee van deze grenzen uit en stelt dat geconstrueerde verhalen en beleefde ervaringen inherent met elkaar verweven zijn en misschien zelfs niet van elkaar te onderscheiden.


De werken in de tentoonstelling vragen om een ander soort aanwezigheid. Ze kijken naar het wonderbaarlijke en nodigen de toeschouwer uit ermee te spelen, als iets dat verweven is met de texturen van het alledaagse, en dat ficties en parallelle verhalen ensceneert. Wat de kunstenaars gemeen hebben, is het gebruik van het apparaat: film, theater, geluid en hun poëtische dimensies. “Hoe kan de stem een ​​technologie zijn die communicatie mogelijk maakt, niet alleen over verre geografieën, maar ook over verre temporaliteiten? Zou het onze noties van lineaire tijd en prescriptieve ideeën over de dood kunnen uitdagen? Wat als een raam, een windvlaag, een bezwering, een deuropening, een kast, een hoek niet zomaar objecten waren, maar de herinnering aan iets of iemand die zojuist is verdwenen? Magie verschijnt af en toe, onverwacht. De bekende truc van het verdwijnen in een doodskist. Zouden ook wij de dood kunnen bedriegen voordat hij ons bedriegt? Een schip zinkt, keer op keer, in een kamer die ontworpen is om te mislukken. Iemand besluit weg te rennen. Een ander kiest ervoor de dood in de ogen te kijken en hem uit te dagen. Een met zand gevulde kelder gonst van de adem van verdwijnende stemmen. Een reis naar de maan en dan een terugkeer.
In de tentoonstelling laten de kunstenaars zich niet per se inspireren door de figuur van Bas Jan Ader, maar bevragen ze evenzeer hoe fictie en leven met elkaar verweven zijn. Soms nemen ze de vorm aan van een spiegel, dan weer van een moment van ontwrichting via de media installatie, muziek, performance en video.


Tijdens de tentoonstelling biedt een workshop bij SIGN, georganiseerd door Bernardo Zanotta, ruimte voor dialoog en de creatie van een tijdelijke gemeenschap, waarbij enkele van de thema’s van de werken worden uitgebreid tot gedeelde discussie en reflectie.
SIGN werkt regelmatig samen met co-curatoren: A Case Of Make Believe’ is gecureerd door beeldend kunstenaar en filmmaker Bernardo Zanotta  (1996 in Porto Alegre, Brazil).  Zijn korte films zijn geworteld in de wisselwerking tussen het bekende en het fantastische en hebben internationale erkenning gekregen, onder meer op het filmfestival van Locarno, waar zijn film Heart of Hunger uit 2018 de Pardino d’Argento Award won. Zijn werk is sindsdien vertoond op grote podia en festivals zoals het British Film Institute, EYE Filmmuseum, FID Marseille, BAFICI, Cartagena en Berlin Critics’ Week. Momenteel werkt hij aan zijn eerste speelfilm.
Eerder, tussen 2016 en 2019,  heeft Bernardo in SIGN diverse events georganiseerd en presentaties gehad. 

De tentoonstelling Amsterdamse School & Zo is een vervolg op onze zeer succesvolle Jugendstil expositie die we twee jaar geleden organiseerden. De opzet is iets anders. Zo zijn er al tig boeken verschenen over de Amsterdamse School in Groningen en we willen niet in herhaling vallen. Dus staan we nu ook stil bij de huidige bewoners. Hoe is het om in zo’n pareltje te wonen? Waarom is voor deze woning gekozen en welk ornament, of detail vindt men het leukste aan de woning? Ook presenteren we enkele unieke meubel- en interieur stukken uit die tijd en enkele minder bekende Ploegkunstenaars.

In 2025 viert World Press Photo bij Noorderlicht haar 70-jarig bestaan met de tentoonstelling What Have We Done? Unpacking Seven Decades of World Press Photo, samengesteld door fotograaf en curator Cristina de Middel. 

Entree:
€9,50 · studenten €4,50 · gratis toegang met stadjerpas · Museumkaart niet geldig 
Een kaartje voor de tentoonstelling kun je aan de deur kopen. 

Hoofdingang via de Paterswoldseweg, op 5 minuten lopen van Station Groningen. Goed bereikbaar met trein en bus. Parkeren kan bij ParkBee, Theodorus Niemeyerstraat 1.

Over What Have We Done?
Noorderlicht is partner en host van de wereldpremière, die op 19 september opent in de Niemeyer. Een dag later reist de tentoonstelling door naar Johannesburg, Zuid-Afrika, en in november naar Dhaka, Bangladesh. Samen met World Press Photo laat Noorderlicht zien hoe wij beelden betekenis geven en pleiten we voor een meer genuanceerde manier van visuele verhalen vertellen.

Door 70 jaar archiefbeelden van World Press Photo en hun context te onderzoeken, erkennen we het werk dat journalisten vaak onder moeilijke omstandigheden hebben gedaan. Tegelijk nodigen we uit om ons visuele verleden te zien als een levende bron van verhalen die blijven veranderen. Hoe zouden we die verhalen ook anders kunnen vertellen?

In zeven decennia zijn de drie woorden World, Press en Photo veranderd en hebben ze niet meer dezelfde betekenis als in 1955. Deze tentoonstelling laat die verschuiving zien en stelt de vraag: hoe verder? Het is een uitnodiging om niet alleen na te denken over hoe onze beeldtaal is veranderd, maar ook over hoe wij, als kijkers en samenleving, leren om beelden met een scherpere en kritischere blik te bekijken. Bij World Press Photo en Noorderlicht geloven we in de kracht van verhalen om dialoog op gang te brengen, bewustzijn te vergroten en verandering mogelijk te maken.

Over World Press Photo 
Met beelden willen we laten zien hoe ingewikkeld de wereld is, gesprekken op gang brengen en mensen inspireren om in actie te komen. World Press Photo, een onafhankelijke non-profit organsiatie voor fotojournalistiek en documentaire fotografie,  werd opgericht in Nederland in 1955. Elk jaar bereikt de wedstrijd en thematische tentoonstellingen miljoenen bezoekers op meer dan 80 plekken wereldwijd, en ons online werk bereikt nog veel meer mensen. 
Deze tentoonstelling laat het indrukwekkende archief zien door de ogen van curator Cristina de Middel, een Spaanse documentairefotograaf die bekendstaat om haar conceptuele aanpak van fotojournalistiek. 

Rauw Vermogen
In de Niemeyer in Groningen, waar ook What Have We Done? te zien is, presenteert Noorderlicht de tentoonstelling Rauw Vermogen. Dit nieuwe opdrachtproject is gemaakt samen met zeven jonge fotografen uit de regio. Zij onderzoeken de toekomst van Noord-Nederland via verhalen over mensen, landschap en arbeid. Lees hier meer.

Roosje Klap, algemeen en artistiek directeur van Noorderlicht:
‘Onze samenwerking met World Press Photo rond What Have We Done? voelt heel passend en noodzakelijk, juist hier in Groningen. Noorderlicht is sinds het einde van de jaren ’80 in deze stad gegroeid, omdat er ruimte is voor kritisch denken, collectiviteit en verbeelding. Deze beelden hebben ons wereldbeeld en ons begrip van elkaar gevormd. Daarnaast tonen we Rauw Vermogen, waarin zeven jonge fotografen uit het noorden de belangrijke thema’s van deze tijd onderzoeken. Samen in de Niemeyer geven deze tentoonstellingen ons de kans om opnieuw te kijken naar hoe we omgaan met de wereld om ons heen.’

Tentoonstelling “VRIJ?” van Groninger Kunstkring de Ploeg in Museum Borg Verhildersum.

Groninger kunstkring De Ploeg exposeert van 1 april 2025 tot en met 1 november 2025 in  Museum Borg Verhildersum te Leens met de tentoonstelling “VRIJ?”, een expositie over de betekenis van Vrijheid in het kader van de nationale 80 jarige vrijheid.

Vrijheid lijkt vanzelfsprekend, maar is dat ook zo? De expositie ‘VRIJ?’ brengt kunstenaars samen die deze vraag onderzoeken. Wat betekent vrijheid in een wereld vol grenzen, regels en onzichtbare kaders? Is vrijheid een recht, een gevoel, een illusie?

De 15 deelnemende kunstenaars zijn Aly van der Wal, Reinier van den Berg, Anne van Twillert, Lydia Jonkman, Arien de Groot, Josefien Alkema, Marjan Cornelius, Dik Breunis, Marjan Beuker, Geert Schreuder, Marloes Buigel Boering, Ati van Twillert en Mary Velthoen, Bé Kracht, Janny van der Woude benaderen het thema op uiteenlopende manieren. Sommigen zoeken naar de vrijheid in kleur en vorm, anderen confronteren de kijker juist met beperkingen en strijd. Er is werk te zien dat persoonlijke vrijheid viert, maar ook kunst die de kwetsbaarheid ervan blootlegt.

De titel ‘VRIJ?’ bevat niet voor niets een vraagteken. De tentoonstelling nodigt uit tot reflectie. Kunst is een krachtig middel om deze vraag te stellen.‘VRIJ?’ is geen eenduidig antwoord, maar een gelaagde dialoog. Een uitnodiging om stil te staan, te voelen en misschien zelfs opnieuw te definiëren wat vrijheid voor ons betekent.

Ook is er een ode aan Hendrik Werkman, als Ploeger was hij actief met zijn experimentele drukpers en sjabloon technieken. Ploegers hebben zich door zijn werk laten inspireren en enkele druksels gemaakt op de werkwijze van Werkman.

U bent van harte welkom!!

Museum Borg Verhildersum

Wierde 40

9965TB Leens

Openingstijden 1 april tot en met 1 november:

Dinsdag tot en met zondag 10.30 uur-17.00 uur

Voor toegangsprijzen Verhildersum:

www.verhildersum.nl

Voor informatie Groninger kunstkring De Ploeg:

www.groningerkunstkringdeploeg.nl

Forum Groningen presenteert, in samenwerking met Musée du quai Branly-Jacques Chirac en Henk Schiffmacher, de expositie TATTOO.

Tatoeages zijn niet meer weg te denken uit het straatbeeld. Steeds meer mensen laten hun huid versieren met inkt, maar waar komt deze fascinatie vandaan? Wat vertellen deze inkttekeningen over ons? In het Forum is de internationale expositie TATTOO te zien, over de ontwikkeling van tatoeages tot een wereldwijde kunstvorm. 

Met een indrukwekkende verzameling unieke kunstwerken, foto's, filmmateriaal en bijzondere objecten toont TATTOOde geschiedenis en culturele betekenis van tatoeages. Van de diepgewortelde rituelen in Samoa tot de moderne kunstvormen die grenzen verleggen met innovatieve stijlen en technieken.

Een hoogtepunt van de expositie zijn de levensechte, siliconen modellen die zijn getatoeëerd door internationaal gerenommeerde tatoeëerders, zoals Filip Leu, Leo Zulueta en Horiyoshi III. Henk Schiffmacher voegt daar speciaal voor het Forum een model aan toe en neemt je in een deel van de expositie mee op zijn reizen rond de wereld.

De expositie is samengesteld door Musée du quai Branly - Jacques Chirac in Parijs. TATTOO  was eerder te zien in Frankrijk, Spanje, Canada, de Verenigde Staten, Rusland en Taiwan. 

ℹ️ Voor alle info en extra programma, ga naar 👉 TATTOO

Verdwalen

Kunsttentoonstelling over wandelen als een innige vorm van landschapsbeleving.

Zintuigelijke ervaring

Door te voet door het Groninger land te gaan, ervaar je het landschap met al je zintuigen. Je hoort vogels fluiten, ziet het licht langzaam veranderen, ruikt het pas gemaaide gras en voelt het pad onder je voeten. Na een regenbui zakken je schoenen weg in blubber. In de winter vind je een weg over het krakende ijs van bevroren plassen. Elk seizoen biedt nieuwe ervaringen. Elk pad nieuwe ontdekkingen, zelfs wanneer je steeds dezelfde paden kiest. Wandelen is een innige manier om het landschap in al zijn volheid en verscheidenheid te ervaren en vertrouwd te raken met je natuurlijke omgeving. Je bent onderdeel van je uitzicht.

Contact met het land

Volgens Zef Hemel, hoogleraar Revitalisatie stad en land, is wandelen een manier om ons contact met het gelaagde landschap te herstellen. Een contact dat we kwijt zijn geraakt in onze op snelheid en productiviteit gerichte samenleving. Door te wandelen en te vertragen spreekt het land volgens hem sterker tot je. Tot zowel je gevoel van schoonheid als tot de wens om te doorgronden wat je precies ervaart, je af te vragen hoe het land zo geworden is. Oftewel: Wandelen maakt je nieuwsgierig naar de geschiedenissen, de verhalen en daarmee de eigenheid of mogen we zeggen de ziel van een landschap.

Exposanten 

Annie Beugel, Menno Bijleveld, Saskia de Boer, John Dilling, Ingeborg Entrop, Ina Fekken, Laura van Gaans, Marjan Geboers, Marijk Gerritsma, Nico Goezinne, Cora Jongsma, Elise Klinkert, Hilli Kuilman, Judith Lechner, Minxia Mae, Roelant Meijer, Sasja Michalski, Kristi Neider, Thea Oost, Anita Oosterloo, Sona Sahakian, Marius de Schaar, Geert Schreuder, Janouk ter Veer, Mariska Vos, Annemiek Vos, Merijn Vrij, Wasdi Wartorejo, Marion de Boer, Gerlinde Visscher, Afineke de Vries en Fiona Zondervan.    

31 beroemdheden uit de kunst, cultuur, sport en politiek, die er toe doen! In aquarel uitgebeeld door Thijs Damsma en te zien in de expositie ‘Dizze dogge der ta’.

In de afgelopen vier jaar creëerde Damsma 366 portretten, op basis van een datum gekoppeld aan de afgebeelde persoon. Dit project, uitgevoerd in samenwerking met zijn broer Dick Damsma, resulteerde in een boekwerk en kalender, waarin de portretten worden gepresenteerd met bijbehorende teksten.
Het project heeft geleid tot een reizende expositie die door heel Nederland trekt, met maandelijkse deeltentoonstellingen in verschillende provincies.
In oktober is het de beurt aan Kunstruimte De Smederij, met portretten van onder meer Che Guevara, Diego Maradona en Marianne Timmer.

Ontdek de door Damsma geselecteerde portretten van oktober. En lees in hun verhaal waarom ze er toe doen!

De expositie wordt geopend op 5 oktober om 14:00 uur. Daarna is de expositie te zien op donderdag t/m zondag, van 13:30-16:30 uur.

Groei, bloei, verval en herinneringen
‘Mijn werk ontstaat vanuit de wens om het leven te ervaren als één totaalsysteem en
tegelijkertijd de essentie van het moment te vatten.’
Ik ben gefascineerd door structuren en processen van groei, bloei en vergankelijkheid.
Deze natuurlijke processen vergelijk ik in mijn werk met emotionele en psychologische
processen. Het is een manier om de relatie tussen binnenkant en buitenkant aan de orde
te stellen en te verwijzen naar het verband tussen lichaam en geest. Deze fascinatie
verbeeld ik intuïtief op abstracte wijze met inzet van figuurlijke elementen. Ik werk met
gemengde technieken op papier. Waarbij ik met name gebruik maak van aquarelverf, inkt,
potlood en softpastel. Ook gebruik ik soms druk- en collagetechnieken. De natuurlijkheid is
voor mij een grote inspiratiebron

Op zaterdag 30 augustus presenteren we met trots een nieuwe expositie in Solte Campe met werk van twee kunstenaars: Eva Sacchetto uit Eenrum en haar partner Ron Caspers uit Warffum.

Daar waar het werk van Eva Sacchetto voornamelijk verstilling, lucht en water in zich heeft, is het werk van Ron Caspers robuust, vol aarde en vuur.

Tijdens de bijzondere opening op zaterdag 30 augustus vertellen ze over hun inspiratie en hun werk en is er live muziek van Roos Galjaard & Sebastiaan Wiering.

Eva Sacchetto

Eva is yoga docente. Verstillen en intuïtief leven liggen aan de basis van haar bedrijf en zijn terug te vinden in haar schilderijen. Het draait om contact maken met iets groters en wijzers dan ons brein; een vertrouwen en overgave aan die wijsheid en het maken van een verbinding met collectief weten.

"Mijn werk is een ademhaling op doek – een spel van lagen, kleur en stilte waarin intuïtie en innerlijke beweging samenkomen."

https://www.souljoyyoga.nl/docente/

Ron Caspers

Ron is metaalrestaurator en beeldend kunstenaar. Zijn bedrijf ‘Smederij Atelier Caspers’ bestaat inmiddels 40 jaar. Vanuit zijn werkplek vindt hij inspiratie voor zijn metaalobjecten en ruimtelijke projecten. 

Ron werkt met cortenstaal, RVS, koper, messing en smeedbrons. Hij laat zich inspireren door zijn omgeving. Een terugkerend thema is ‘resurrection’ (opstanding).

Meerdere kunstwerken van zijn hand staan in Groningen stad en de provincie. Zowel werk in opdracht als aangekocht vrij werk.

https://www.smederijcaspers.nl/

In de reeks duotentoonstellingen 'Gasten' ontvangt Henk Kraayenzank ditmaal Paul Volleberg. In het werk van Kraayenzank zijn de sporen van de zoektocht tijdens het maakproces een essentieel onderdeel van het kunstwerk. Bij Volleberg  is het idee uitgekristalliseerd voor hij aan de uitvoering begint. Het  werk is delicaat en tegelijkertijd  ongewoon op een manier die moeilijk te definiëren valt. Bijna ongrijpbaar en altijd

het resultaat van een langdurig proces van wikken en wegen dat soms begint  met een idee, vaak ook met een stukje materiaal of een alledaags voorwerp.  Materialen, voorwerpen of foto's die door iedereen onmiddellijk herkend worden zijn met grote zorgvuldigheid aan elkaar gekoppeld en gaan ongewone verbindingen met elkaar aan. De objecten die zo ontstaan lijken bedrieglijk helder, maar door die samenvoeging van de dingen ontstaat een nieuwe wereld, iets dat een verhaal lijkt te willen vertellen, maar het is zo gelaagd dat er geen eenduidige uitleg mogelijk is.

Enigszins in verwarring wordt de beschouwer uitgenodigd nog eens opnieuw te kijken  en te associëren: ik zie wat ik zie, maar is dat ook zo?.

Kunsthistorica Ineke Dammers zei over Vollebergs werk: 'Oplossingen worden niet gegeven, wel worden er mogelijkheden geopperd, herinneringen worden wakker geroepen, draden worden gespannen, evenwicht wordt gezocht'.

Een muzikale reis waar herinneringen tot leven komen

Als de dag van toen is een feelgood voorstelling vol liefde en humor met Henk Poort in de hoofdrol. Tijdens deze voorstelling komen de mooiste herinneringen weer tot leven. De show is ook nog eens dementie-vriendelijk.